In onze recente blogs gingen we in op het thema regeldruk. Regeldruk kun je voorkomen door de bedoeling van de wet- en regelgeving te achterhalen en zo de toepassing ervan te vergemakkelijken. In dit blog behandelen we in dat kader de herziene Standaard 4400. Het gaat bij 4400-opdrachten om ‘overeengekomen specifieke werkzaamheden’.

In Kritonline 47 beschreven we al 3 valkuilen bij de oude 4400N-opdracht: vooral het feit dat we toch al snel een oordeel geven over de uitgevoerde werkzaamheden is een belangrijk aandachtspunt bij dit type opdracht. De Standaard is wederom aangepast en verduidelijkt om die valkuilen te verminderen. We lichten in dit blog de bedoeling van 4400 toe en zetten de belangrijkste wijzigingen in de Standaard voor je op een rij.

De bedoeling van Standaard 4400

Maar eerst, wat is nu de bedoeling van Standaard 4400? Het doel van een 4400-opdracht is om alleen feitelijkheden te rapporteren en geen oordeel te geven of informatie klopt of niet. Dat oordeel moeten de beoogde gebruikers zelf vormen op basis van de beschreven feiten.

Wijziging 1: Nog meer communicatie met de gebruikers

In de herziene Standaard is de rol van de gebruikers van de rapportage verduidelijkt. De Standaard heeft een aantal mogelijkheden die je als accountant kunt inzetten om de instemming van de beoogde gebruikers te verkrijgen. Deze instemming is verplicht als de opdrachtgever niet de beoogde gebruiker is. Het doel van deze verduidelijking is dat gebruikers van de rapportage zich voldoende realiseren wat de reikwijdte en de beperkingen zijn van de 4400-opdracht.

De drie maatregelen zijn:

  1. het verkrijgen van instemming van de beoogde gebruikers dat de verwachte werkzaamheden die door de accountant zullen worden uitgevoerd, geschikt zijn voor het doel van de opdracht;
  2. het overeenkomen van de opdrachtvoorwaarden met de beoogde gebruikers anders dan de opdrachtgever; en
  3. het baseren van de werkzaamheden op wet- en regelgeving, een protocol of correspondentie.

Wijziging 2: Nog meer voorbeelden van de juiste en verkeerde bewoordingen

De voorbeelden van bewoordingen die bij een 4400-opdracht voor de gebruiker misleidend kunnen zijn, zijn in de herziene Standaard uitgebreid. We wisten al dat woorden als assurance en getrouw beeld door de gebruiker kunnen worden opgevat als een oordeel. Maar ook woorden als verifiëren, materieel of significant en evalueren kunnen verwarrend zijn en daarom niet aan te bevelen om te gebruiken.

Wijziging 3: Geen oordeel meer over onderdelen van het onderzoek

In Standaard 4400N was het toegestaan om op onderdelen van de rapportage een oordeel te geven. Dit werd de  ‘uitspraak op onderdelen’ genoemd. In de herziene Standaard 4400 is dit niet meer toegestaan. Wel mag je een samenvatting van de bevindingen opnemen in de rapportage, maar deze geeft dus geen oordeel.

Wijziging 4: Onafhankelijkheid in de opdrachtbevestiging en rapportage

Nieuw is ook dat je in de opdrachtbevestiging en de rapportage expliciet moet opnemen dat het rapport inzake overeengekomen specifieke werkzaamheden aan de onafhankelijkheidsvoorschriften van de ViO voldoet of niet. Ook deze toevoeging heeft als doel om de gebruikers van de rapportage nog duidelijker te informeren over de status van de werkzaamheden en bevindingen. In de voorbeeldteksten van de NBA zijn daarvoor twee opties opgenomen.

Wijziging 5: Geen feitelijke bevindingen, maar bevindingen

Het begrip ‘feitelijke bevindingen’ uit Standaard 4400N is gewijzigd in ‘bevindingen’. Mag je dan het woord ‘feitelijke bevindingen’ nog wel gebruiken in je rapportage? Ja hoor. In de toelichtende tekst van de herziene Standaard is namelijk opgenomen dat ook de term ‘feitelijke bevindingen’ in bepaalde situaties de voorkeur heeft. Daarnaast is ook de definitie van een bevinding verduidelijkt.

Definitie van ‘bevindingen’ volgens Standaard 4400:

  • Zijn de feitelijke resultaten van de uitgevoerde overeengekomen specifieke werkzaamheden.
  • Kunnen objectief worden geverifieerd. Dit betekent dat verschillende accountants die dezelfde werkzaamheden verrichten tot gelijkwaardige resultaten komen.
  • Sluiten het tot uitdrukking brengen van een oordeel of van een conclusie uit. Hetzelfde geldt voor aanbevelingen.

De herziene Standaard 4400 geeft nog duidelijker aan dat het bij deze opdracht gaat om de rapportage over alleen feiten. Ondanks dat, blijft het opletten om geen oordeel te geven!

Meer weten?

Lees de toelichtende paragraaf A33 van Standaard 4400 die de bewoordingen aangeeft die niet passend zijn bij deze opdrachten. En hanteer de aangepaste voorbeeldteksten voor opdrachtbevestiging en rapportage van de NBA.