De NBA is in 2016 gestart met een pilot voor een nieuwe opzet van het PE-model. Hierbij staat je eigen verantwoordelijkheid als accountant voorop.
Het nieuwe PE-model wordt in de periode 2019 – 2021 gefaseerd ingevoerd. Dit betekent dat de openbare accountants die niet werkzaam zijn bij een OOB-organisatie pas in 2021 ‘aan de beurt’ zijn.
Toepassing van de NV permanente educatie 2019 vanaf: |
|
1 januari 2019: |
Accountants werkzaam bij*:– de advisory-tak van EY, KPMG, Deloitte of PwC– de Belastingdienst |
1 januari 2020: |
– accountants werkzaam bij oob-vergunninghouders– overige intern en overheidsaccountants |
1 januari 2021: |
Alle andere accountants waaronder dan ook de accountants in business |
* Hieronder wordt ook ‘verbonden aan’ verstaan.
In dit artikel ga ik in op de 8 belangrijkste PE-wijzigingen voor jou als accountant.
- Leerresultaat in plaats van inspanning (geen 40 PE-uren als norm)
In de nieuwe PE-systematiek staat de verantwoording van je behaalde leerresultaat centraal. De norm van gemiddeld 40 uur per jaar wordt nu losgelaten. Heb je naast de RA-titel nog een andere titel (RC, RE, etc.) dan blijft de ‘urennormering’ voor deze PE-urenregistratie bestaan.
“Uren sprokkelen maakt plaats voor leerresultaat.”
- De inhoud van het PE-programma dat de accountant volgt, is de verantwoording van de individuele accountant
Uiteraard is het vanzelfsprekend dat de verantwoordelijkheid voor het voldoen aan de nieuwe PE-verplichting primair bij jezelf ligt. Het gaat erom dat je uiteindelijk zelf moet (kunnen) verantwoorden dat je voldoende inspanningen hebt verricht om de vakbekwaamheid op niveau te houden.
- Vrijheid in keuze van inhoud en leervorm
De wijze waarop je leert, wordt vrijgelaten. Naast de klassikale trainingen en e-learnings als geaccepteerde leervorm, bestaat vanaf nu ook de mogelijkheid om intervisie, coaching, meeloopstages, zelfstudie etc. in te brengen als geschikte leervormen met als doel je deskundigheid op niveau te houden.
- De werkwijze met erkende uren en instellingen vervalt
Het nieuwe PE-model ziet niet meer toe op een minimumaantal uren. Dit betekent dat de huidige werkwijze met erkende uren en erkende instellingen gaat vervallen. Verplichte onderwerpen moet je nog steeds volgen bij een geaccrediteerde instelling.
“Er wordt niet meer gestuurd op uren, de urennorm wordt volledig losgelaten.”
- Verplichte onderwerpen
Verplichte onderwerpen blijven bestaan. Het NBA-bestuur kan jaarlijks een of meerdere onderwerpen als verplicht aanmerken voor de leden. Deze onderwerpen worden in de toekomst gerelateerd aan de werkzaamheden die jij als accountant daadwerkelijk uitvoert en niet meer zozeer aan de functie. Het komend jaar onderzoekt het NBA-bestuur of een meerjarig programma van verplichte onderdelen kan worden ontwikkeld.
- Inhoudelijke (kennis)toetsing voor alle accountants
In de afgelopen jaren was sprake van een periodieke kennistoets voor de openbare accountant in de controlepraktijk. De kennistoets wordt in de komende jaren uitgebreid naar een kennistoets voor alle accountants. Bij de andere doelgroepen is het doel om op termijn een toets te ontwikkelen die afhankelijk is van de werkzaamheden die je als accountant uitvoert. Op basis van deze werkzaamheden wordt een toets op maat ontwikkeld.
Voor de openbaar accountant in de controlepraktijk geldt dat de kennistoets nog steeds met een minimumresultaat moet worden afgerond.
- PE-portfolio
Als accountant houd je je eigen PE-portfolio bij. Hierin leg je verantwoordelijkheid af over de wijze waarop invulling is gegeven aan de PE-verplichting. Daarnaast verklaar je jaarlijks dat de vakbekwaamheid onderhouden is, dat de PE-portfolio up-to-date is, en dat de kennistoets is afgelegd. Tot slot geef je aan welke verplichte onderdelen zijn gevolgd.
- Toetsing
Het bestuur kan je PE-portfolio inhoudelijk beoordelen. Het bestuur vraagt daarvoor jaarlijks PE-portfolio’s op van accountants. Bij de beoordeling wordt in de eerste plaats overwogen of je met de uitvoering van het portfolio in voldoende mate een bijdrage levert of hebt geleverd aan de naleving van de vakbekwaamheidseis van artikel 12 van de VGBA. Vervolgens kijkt het bestuur of er belangrijke ontwikkelingen zijn geweest en of uit het PE-portfolio blijkt dat jij aan die ontwikkelingen voldoende aandacht hebt besteed.
Een beoordeling heeft twee uitkomsten: het portfolio voldoet of het portfolio is voor verbetering vatbaar. Is het laatste het geval, dan kan het bestuur instructies aan je geven. Die instructies kunnen betrekking hebben op de informatie die het PE-portfolio bevat maar ook op de inspanningen die je als accountant op het gebied PE-activiteiten moet leveren. Je bent verplicht om de gegeven instructies op te volgen.
Worden deze instructies uiteindelijk niet opgevolgd, dan kan het bestuur in een voorkomend geval daarover een klacht voorleggen aan de Accountantskamer.
drs. François Herms RA is adviseur bij Kriton en houdt zich met name bezig met het uitvoeren van reviews en OKB’s, coachen van accountants en het verzorgen van trainingen.
Meer weten?
Door het lezen van dit artikel ben je op de hoogte van de belangrijkste wijzigingen, maar hoe pas je de nieuwe PE-regeling toe in je dagelijkse praktijk? Heb je hulp nodig bij het opstellen van een PE-portfolio? Wij kunnen je daarbij helpen.
Neem contact op met hjensma@kriton.nl voor meer informatie. Volg ons ook op www.kriton.nl, zodat je op de hoogte blijft van alle actualiteiten.