Vanaf boekjaar 2024 rapporteren de eerste ondernemingen over duurzaamheid op basis van CSRD. Veel mkb-bedrijven hebben (nog) niet de verplichting om te rapporteren over duurzaamheid en zij zijn er dus ook niet intensief mee bezig. Volgens onderzoek van ABN AMRO had eind 2023 meer dan 60% van de mkb-bedrijven nog nooit van CSRD gehoord. Maar er is ook voor het mkb een standaard over duurzaamheidsrapportage in de maak, de VSME. In dit blog leggen we uit wat VSME is en welke mogelijkheden er voor jou en je klant zijn.

Wat is VSME?

VSME staat voor ‘Voluntary ESRS for non-listed small- en and medium-sized enterprises’. Het gaat om Europese duurzaamheidrapportagestandaarden voor micro-, kleine en middelgrote ondernemingen (hierna: mkb) die vrijwillig duurzaamheidsrapportages opstellen. De VSME is geen onderdeel van CSRD en is zelfstandig lees- en toepasbaar. De normen zijn vereenvoudigd, flexibel en vrijwillig, in tegenstelling tot de uitgebreide verplichte normen voor grotere bedrijven.

Wat is de bedoeling van VSME?

De bedoeling van deze duurzaamheidrapportagestandaarden is mkb-ondernemingen te ondersteunen bij:

  • Het bijdragen aan een duurzamere en inclusievere economie;
  • Het verbeteren van het beheer van de duurzaamheidsuitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd, zoals bijvoorbeeld vervuiling, gezondheid en veiligheid van het personeel;
  • Het verstrekken van informatie die zal helpen voldoen aan de vraag naar gegevens, van:
    o kredietverstrekkers en investeerders, waardoor ondernemingen worden geholpen bij hun toegang tot financiering;
    o grote ondernemingen die duurzaamheidsinformatie van hun leveranciers opvragen.

In de VSME staat expliciet benoemd dat de duurzaamheidsrapportage informatie moet verschaffen die relevant, getrouw, vergelijkbaar, begrijpelijk en verifieerbaar is.

De huidige VSME betreft nog een conceptversie, waarbij de consultatie openstond tot en met 21 mei 2024. De definitieve versie moet dus nog worden opgesteld, door het Europees Parlement worden vastgesteld en daarna nog door ieder land worden geïmplementeerd in eigen wetgeving.

Opbouw en opties binnen VSME

De VSME-standaard bestaat uit drie modules:

  • de basismodule;
  • de module Narrative Policies, Actions and Targets (PAT); en
  • de business partner (BP)-module.

De basismodule bestaat uit een aantal deelmodules (B1 tot en met B11) die een aantal minimale gegevens vragen over bijvoorbeeld energie, biodiversiteit en waterkwaliteit). De PAT-module gaat over Beleid, Acties en Doelen. En in de BP-module wordt informatie gevraagd die zakenpartners zoals investeerders, financierders ed. nodig hebben.

Als we deze drie modules combineren, zijn vier opties van rapportage mogelijk, optie A t/m D. Alleen bij optie A hoeft geen dubbele materialiteitsanalyse (DMA) te worden opgesteld.

Rapporteren of niet? Guidance en voorbeelden

Afhankelijk van de gekozen opties staat in de VSME bij elke module beschreven over welke onderdelen je verplicht moet rapporteren en voor welke onderdelen je op basis van de uitkomsten van de DMA moet rapporteren. De basis-module omvat 12 onderdelen, de narrative PAT-module omvat 5 onderdelen en de BP-module omvat 11 onderdelen.

Voor zowel de verplichte als de optionele onderdelen geeft de VSME veel guidance over wat en op welke manier je moet rapporteren. Hieronder geven we enkele voorbeelden vanuit de basis-module.

MWh is een rekeneenheid om de hoeveelheid energie aan te geven. Een gemiddeld huishouden verbruikt volgens het PBL in 2022 circa 2.500 kWH en dit staat gelijk aan 2,5 MWh. Om de verschillende broeikasgassen die er zijn bij elkaar op te kunnen tellen, worden de uitstootcijfers hiervan omgerekend naar CO2-equivalent (CO2eq). De omrekening is gebaseerd op de mate waarin een gas bijdraagt aan het broeikaseffect.

Heb jij klanten in het mkb die (nog) niet verplicht hoeven te rapporteren over duurzaamheid? Bekijk de guidance van de VSME en bespreek dit met je klant. Zo help je je klant om transparanter te zijn over hun duurzaamheidsinspanningen en zich voor te bereiden op een duurzame toekomst!

Meer weten?

Meer weten over alles rondom het thema duurzaamheid in de accountancy? Kijk op onze duurzaamheidspagina!