De dubbele materialiteit is een belangrijk, nieuw concept voor het opstellen van het duurzaamheidsverslag. Maar wat is het en hoe pas je het praktisch toe? In dit blog gaan we de diepte in op dit lastige onderwerp en richten we ons op het uitvoeren van de dubbele materialiteitsanalyse (DMA) als onderdeel van de duurzaamheidsverslaggeving. We achterhalen wat de bedoeling van de DMA is en hoe je de analyse van duurzaamheidsonderwerpen vanuit twee perspectieven aanpakt.

De bedoeling van de dubbele materialiteitsanalyse

De dubbele materialiteitsanalyse (DMA) is cruciaal voor ondernemingen om in hun jaarverslag over duurzaamheid te rapporteren. Deze analyse zorgt ervoor dat een onderneming enkel over duurzaamheidsthema’s rapporteert die er echt toe doen voor de onderneming zelf én de stakeholders. Een goed begrip van deze analyse is van belang voor zowel de opstellers als de assuranceverstrekkers van het duurzaamheidsverslag.

De DMA in het kort

De DMA komt neer op het bekijken van duurzaamheidsonderwerpen vanuit twee verschillende perspectieven. De financiële materialiteit beoordeelt de (financiële) risico’s en kansen van duurzaamheidsaspecten voor de onderneming. Impactmaterialiteit kijkt naar het effect van de onderneming op duurzaamheidsaspecten. Zodra een onderwerp financieel materieel en/of impactmaterieel is, dan moet de onderneming hierover rapporteren.

Laten we deze twee perspectieven eens nader onder de loep nemen.

Financiële materialiteit: risico’s en kansen

Een duurzaamheidsonderwerp is financieel materieel als het onderwerp relevant is voor de gebruikers van de jaarrekening en het onderwerp een of meerdere financiële maatstaven (zoals winstgevendheid, verdienmodel, kasstromen, etc.) raakt. Om de financiële materialiteit te bepalen, kijk je naar de kans dat een gebeurtenis zich voordoet en wat het (potentiële) financiële effect hiervan is. Op basis hiervan deel je de risico’s en kansen in op laag, midden of hoog. We lichten dit toe met een voorbeeld over de governance van een onderneming. Hoe schat je voor zo’n onderwerp de risico’s en kansen in voor de onderneming?

Voorbeeld
Een offshorebedrijf doet zaken met een corruptiegevoelig land wat kan leiden tot een risico op boetes door niet-naleving van wet- en regelgeving. Als het land een belangrijk afzetkanaal is, de onderneming onderhevig is aan strenge anticorruptiewetgeving met hoge boetes en gebruik wordt gemaakt van agenten, dan zal de kans op en impact van het risico al snel hoog zijn. Dat betekent dat het offshorebedrijf over corruptie en omkoping moet rapporteren in het duurzaamheidsverslag.

Impactmaterialiteit: schaal, reikwijdte en herstelbaarheid

Om te bepalen of een duurzaamheidsonderwerp impactmaterieel is kijk je naar de volgende drie aspecten:

  1. Schaal: Hoe ‘erg’ is de impact op individueel niveau?
  2. Reikwijdte: Hoe ‘groot’ is de impact voor het geheel?
  3. Herstelbaarheid: Kan de impact hersteld worden?

Hieronder geven we een voorbeeld hoe deze aspecten voor het duurzaamheidsonderwerp ‘social’ kunnen uitpakken.

Voorbeeld
Voor een bouwbedrijf is het onderwerp veiligheid en gezondheid van de werknemers relevant. De impactmaterialiteit kun je als volgt inschatten.

Schaal: Ongevallen op de bouwplaats kunnen ertoe leiden dat een werknemer arbeidsongeschikt raakt of in het extreme geval overlijdt. De impact op schaal scoort hoog.

Reikwijdte: De impact van het onderwerp speelt hoofdzakelijk voor de werknemers op de bouwplaats. Het merendeel van de werknemers is werkzaam op de bouwplaats waardoor de impact op reikwijdte hoog scoort.

Herstelbaarheid: Bij een ongeval is financiële compensatie mogelijk in bepaalde gevallen, maar hiermee zijn de gevolgen van het ongeval voor de medewerker nog niet hersteld. De impact is dus niet of nauwelijks herstelbaar.

Op basis van deze analyse is het onderwerp impactmateriaal en moet de bouwonderneming hierover rapporteren.

Twee perspectieven op duurzaamheid

Een onderneming schat voor alle relevante duurzaamheidsonderwerpen de financiële en impactmaterialiteit in. Op basis hiervan bepaalt de onderneming over welke onderwerpen gerapporteerd wordt. Het proces van de DMA moet de onderneming toelichten als onderdeel van het duurzaamheidsverslag. Hierbij kan het helpen om de dubbele materialiteit te visualiseren. In onderstaande voorbeeld van Telefónica wordt de financiële materialiteit weergegeven op de horizontale as en de impactmaterialiteit op de verticale as. Hiermee is één oogopslag duidelijk hoe een onderneming aankijkt tegen de relevante duurzaamheidsonderwerpen, en hoe ze de impact van de stakeholders hebben meegewogen.

Bij de DMA is de waardeketen een belangrijk onderwerp. Hierover gaat het volgende blog.

Start bij de dubbele materialiteitsanalyse (DMA) met een kwalitatieve analyse van de financiële materialiteit en impactmaterialiteit, waarbij je de risico’s, kansen en impacts van duurzaamheidsonderwerpen indeelt van bijvoorbeeld laag tot hoog of op een schaal van 1 t/m 10!

Meer weten?

Bekijk het webinar van de SER en RJ over dubbele materialiteit voor meer achtergrondinformatie.