Regeldruk in de accountancy is niet nieuw. Het NEMACC deed er in 2013 al een onderzoek naar. Ik werd vorig jaar gevraagd een bijdrage over dit onderwerp te geven aan de ronde tafels van de NBA, het SRA en NOVAK en later op de Accountantsdag. En dat zette me nog meer aan het denken. Want wat is regeldruk precies, hoe ontstaat het en heel belangrijk, wat kun je er aan doen? In dit en in onze volgende blogs geven we je antwoord op deze vragen.
Wat is regeldruk?
Regeldruk is de druk die accountants voelen om de regelgeving na te leven. Ik heb afgelopen maanden geregeld aan accountants in het mkb gevraagd of zij regeldruk ervaren en wat dat voor hen precies inhield. Steevast kwam het antwoord dat vooral de breedte van de regelgeving waar mkb-accountants mee te maken hebben een issue is. En dat klopt. Naast de standaarden en de verslaggevingsregels, hebben we ook te maken met de Wwft, AVG, NVKS, fiscale regels en duurzaamheidsverslaggeving. En dan is het lastig om het overzicht te houden, terwijl het doel van regelgeving juist is om duidelijkheid en daarmee ‘gemak’ te scheppen.
Waarom ervaren we regeldruk?
Mkb-accountants kennen hun klanten over het algemeen goed. Zij voelen een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid, willen hun klant op een goede manier bedienen en vinden het lastig om aan al die verschillende regelgeving te voldoen.
Regeldruk is een vorm van stress en misschien ook wel een deel angst. Het is voor iedereen anders waar zij stress van krijgen. Persoonlijk krijg ik dat van een laptop die niet doet wat ik wil. Ik wil mijn werk zo goed mogelijk doen maar snap soms niet waarom iets niet werkt. Ik weet niet waar de oplossing ligt, waardoor ik onzeker word, en zelfs een beetje machteloos en dat geeft me stress. Hetzelfde gebeurt naar mijn mening met collega’s die regeldruk ervaren. Zij willen hun beroep zo goed mogelijk uitoefenen en de klanten helpen met hun problemen. Maar de hoeveelheid en verschillen in alle regelgeving is een lastige.
Regeldruk… of regelzucht?
Op de Accountantsdag was de stelling of accountants juist niet behoefte hebben aan regelgeving: gaat het niet om regelzucht? Dus meer handreikingen, FAQ’s, enzovoorts. Ik ben het daar niet mee eens. Ja, we willen duidelijkheid over hoe we de regels het beste kunnen toepassen en de communicatie erover kan zeker duidelijker of eenduidiger. Maar ik zou dat geen regelzucht willen noemen. Integendeel zelfs, mijn ervaring is dat mkb-accountants vaak juist kiezen voor de meest pragmatische aanpak.
De oorzaken van regeldruk
Wat zijn de oorzaken van regeldruk? De hoeveelheid regelgeving is natuurlijk niet zomaar te verminderen. Maar dat is wat mij betreft ook niet de enige oorzaak:
- Er is geen uniforme opbouw van de verschillende regels
De verschillende regels worden door verschillende partijen opgesteld en zijn allemaal verschillend van structuur. Zo komt de duurzaamheidsregelgeving uit de EU, de standaarden vanuit de NBA en de Wwft vanuit de overheid. Ik weet dat partijen als het NBA en het SRA hier hard aan werken, maar dat is wel een kwestie van de lange adem.
- Het probleem alleen willen oplossen
Door mijn werk zie en spreek ik verschillende accountants en accountantskantoren. Mijn ervaring is dat als je een probleem met elkaar bespreekt en van verschillende kanten belicht, het gemakkelijker wordt om met de regels om te gaan. Het geeft je ook het gevoel dat je niet alleen staat in je probleem.
- ‘Stapelen’ in de toepassing van regelgeving
Naar mijn mening is er ook een wereld te winnen in het toepassen van de regelgeving. Want accountants willen vaak -voor de zekerheid- meer doen dan het minimale dat de regelgeving aangeeft. En het toezicht levert daar soms ook nog een bijdrage aan. We eisen steeds meer en ‘stapelen’ zo regelgeving. Het positieve is dat we aan dit punt zelf wel wat kunnen doen.
Terug naar ‘de bedoeling’!
Wat ik heb geleerd van de Accountantsdag is om de bedoeling van de regelgeving meer een centrale plaats te geven. Waarom is de regelgeving er gekomen? Wat is de structuur? En wat wordt met de regelgeving beoogd? Als je dat weet, is het gemakkelijker om de regels toe te passen op de situatie bij je klant. En dat is ook precies wat de principle based regelgeving voor ogen heeft: de regelgeving toepassen aan de situatie bij je klant. Daarom gaan we in de komende blogs aan de slag met wat de bedoeling is van de verschillende regelgeving. Want als je die helder voor ogen hebt, wordt het omgaan met regeldruk gemakkelijker.
Ervaar jij ook regeldruk? Ga dan na aan welke knop je kunt draaien om dit te verminderen. Probeer in ieder geval steeds de bedoeling van de regelgeving voor ogen te houden!
Kijk terug!
Bekijk hier de video over het onderwerp regeldruk op de Accountantsdag!